సాయంత్రం అయింది. కుచేలుడు ద్వారకకు చేరుకున్నాడు. ‘ద్వారక బహుసుందరమయిన నగరం. మధుర కంటే కూడా బాగుంది’ అనుకు న్నాడు. కుచేలుడి వస్త్రాలు మురికిగా, చినిగిపోయి ఉన్నాయి. ఒకసారి చూసుకొన్నాడు. ధోవతి, ఉత్తరీయం, ఒకటే జత. మూడు రోజులుగా ప్రయాణిస్తూ ఉతుక్కొనే అవకాశం కూడా కలగలేదు. అయినా తన వస్త్రాలను చూస్తాడా కృష్ణుడు? తానొక పేదవిప్రుడు కావచ్చు. కృష్ణుడు యాదవ శ్రేష్ఠుడు కావచ్చు. అయితేనేం! తామిరువురు మిత్రులు కారా? దుస్తులు ఎలా ఉన్నా కుచేలుడు కుచేలుడే. స్నేహమనేది వస్త్రధారణలో ఉండదు కదా! తన వేషాన్ని చూసి మాత్రమే కృష్ణుడు గౌరవిస్తాడనుకుంటే తాను కృష్ణుడికి స్నేహితుడు కానేకాలేడు. స్నేహితం అనేది ఒక భావన.
భౌతికమైన పరిస్థితి కాని, బాహ్య ప్రదర్శనలు గాని అడ్డువస్తే అది స్నేహితమా? కృష్ణుడు ఒక నవ్య సమాజాన్ని, ఒక మానవ ధర్మాన్ని, స్థాపిస్తున్నాడని అంటున్నారు.మైత్రీ లక్షణం కృష్ణుడికి తెలియదా? తన విచ్చిగాని ఇవీ కుచేలుడి ఆలోచనలు. ఈ ఆలోచనలతో ద్వారకా నగరంలో రాజ ప్రాసాదాన్ని సమీపించాడు కుచేలుడు. ఇలాంటి చోటికి రావటం కొత్త ఆయనకు. ఈ సైనికులు, ఈ ద్వారక పాలకులు తనను ఈ వేషంతో లోనికి రానిస్తారా అసలు? అయినా ఇలా సందేహిస్తుంటే, ఇలా కుంచించుకు పోతుంటే, ఇలా గాభరపడి పోతుంటే నిజంగానే వాళ్లు రానీయరు. ధైర్యంతో, శ్రీకృష్ణుని స్నేహితుని హోదాలో వెళ్లాలి. అది తన పరిచయం…
ఒక సైనిక అధికారి చేతులు ముందుకు జాపి “రండి, రండి” అని కుచేలుడిని ఆహ్వానించాడు. “తమ పేరు ఏమన్నారు? కుచేలుడు అనే కదా?” ఔనన్నట్లు కుచేలుడు తల ఊపాడు. “తమరు కూర్చోండి వారికి కబురు వెళ్లింది. వారి సందేశాన్ని కొద్ది క్షణాలలో మీకు అందజేయగలం” అన్నాడు ఆ అధికారి. కుచేలుడు ఆ గదిలో కూర్చొన్నాడు. ఆ గది ఎలా ఉంది? తాను అడుగుపెడితే, తాను ముట్టుకొంటే వాటికి మురికి అంటుకుంటుందేమో అన్నట్లుగా ఉంది ఎటు చూసినా. అక్కడి ఆసనాలు, తెరలు కిటికీలు, మణులు మాణిక్యాలతో పొదిగి ఉన్నాయి. ఒకసారి చుట్టూ చూశాడు కుచేలుడు. కళ్లు తిరిగిపోయాయి ఆ వైభవాన్ని చూసి. తల వంచుకోని ఒదిగి ఒక మూల కూర్చున్నాడు.
ఇంతలో ఎవరో గబగబ నడుస్తూ వస్తున్నట్లుగా చప్పుడయింది. మరుక్షణంలో తెర తొలగించుకొని రాజవేషంలో ఒక వ్యక్తి కుచేలుడి ముందు! కుచేలుడు తల ఎత్తాడు. కృష్ణుడు!! ఆయన దృష్టి క్షణకాలం కుచేలుడిపై పడింది. ధూళి ధూసరితమైన కృశించి పోయిన ఆ వ్యక్తిలో తన బాల్యసఖుని వెతుకు తున్నట్లుగా ఉన్నది ఆ చూపు.”కుచేలా!” అని అన్నాడు కృష్ణుడు. ఆతురతతో ముందుకువచ్చాడు. కుచేలుడు తాను ఏమిచేయాలో ఆలోచించుకొనటానికి గాని, ఏ మాట మాట్లాడ టానికిగాని, అవకాశం ఇవ్వకుండానే కృష్ణుడు వచ్చి కుచేలుడిని తన బాహుబంధంలో బిగించి వేశాడు.
“కుశలమా కుచేలా” అని కృష్ణుడు కౌగిలి విడిచి ప్రశ్నించాడు “ఇదిగో నీ ఎదురుగానే ఉన్నాను కదా” కుచేలుడు చిరునవ్వు నవ్వటానికి ప్రయత్నించాడు.”బాగా అలసిపోయి ఉన్నావు. చాలా దూరం ప్రయాణించి వచ్చావు. రా, రా” కృష్ణుడు ఒక చేయి కుచేలుని భుజంపై వేసి, రెండవ చేత్తో తెర తొలగించి “ఎవరక్కడ ఈ వస్తువులు నా గదిలో పెట్టు” అని పరిచారకుడితో చెప్పాడు. “అతిథి గృహంలోనా?” పరిచారకుడు అడిగాడు. అతనికి స్పష్టంగా వినిపించ లేదేమో? కృష్ణుడు చిరునవ్వుతో “నాగదిలోనే” అన్నాడు. కృష్ణుడు మందగతితో ముందుకు నడుస్తూ కుచేలుడిని లోనికి తీసుకొని వెళ్లాడు. అత్యున్నతమైన సింహాసనం మీద కుచేలుడిని చేయిపట్టుకొని కూర్చోబెట్టాడు.”నేను…” కుచేలుడు సంకోచంతో అన్నాడు. “కూర్చోవయ్యా” కృష్ణుడు మాట్లాడటానికి అవకాశం ఇవ్వలేదు. కూర్చోపెట్టాడు
